Morze Martwe
Zwane jest inaczej Morzem Lota, ma 76 km długości, do 16 km szerokości, 230 km obwodu i powierzchnię 1020 km2.
Poziom wody Morza Martwego znajduje się na wysokości 392 m poniżej poziomu Morza Śródziemnego. Największa stwierdzona głębokość wynosi 400 m, zatem dno Morza Martwego leży prawie 800 m poniżej poziomu Morza Śródziemnego. Od południowego wschodu wbija się klinem w Morze Martwe półwysep, zwany po arabsku Lisan („Język”), dzielący je na dwie części nierównej wielkości. Mniejsza CZĘŚĆ, południowa, jest solnym stawem o zaledwie 0-8 m głębokości. Tutaj umieszcza SIĘ zazwy¬czaj dolinę Siddim, pochłoniętą przez wody, gdy ogień spalił Sodomę i Gomorę ora’/ pozostałe miasta (Rdz 14,3 ; 19,24-28).
Główna cecha charakterystyczna tego jeziora, zwanego przez starożytnych Morzem Asfaltowym, to bardzo duża zawartość soli, wynosząca 24-21%. Wśród raźnych soli najwięcej jest chlorku magnezu (11%) i chlorku sodu (7%). Stąd pochodzi gorzki smak wody. Ciężar właściwy wynosi średnio 1,119, dlatego ciało ludzkie samo utrzymuje się na powierzchni. Sole pochodzą z dopływów oraz ze słonych źródeł, w które obfituje dolna CZĘŚĆ doliny Jordanu, czyli al-Ghor. Morze Martwe jest zbiornikiem rozpusz¬czonych materiałów, które nanoszą do niego dopływy, na pierwszym iejscu Jordan. Dużej ilości soli zawdzięczają też swój wspaniały kolor wody jeziora. Intensywne zasolenie sprawia, że brak tu życia. Ryby natychmiast giną, gdy przyniesione prądem zapuszczą się zbyt daleko w wody jeziora. Morze Martwe otoczone jest kolosalnymi ścianami gór.
Nad Jordanem
Od początków chrześcijaństwa pielgrzymi udawali się ze czcią nad Jordan, by zobaczyć miejsce, „gdzie kapłani wyryli swe ślady w wysuszonym łożysku rzeki”, ,,gdzie na rozkaz Eliasza i Elizeusza wody, stanąwszy z jednej i z drugiej strony, pozostawiły wolne przejście środkiem rzecznego koryta-‚ i przede wszystkim „gdzie Pan przez swój chrzest oczyścił fale, które były nieczyste z powodu potopu i wyniszczenia całego rodzaju ludzkiego”. W starożytności liczni kate¬chumeni przybywali tutaj, by być ochrzczeni w tym samym miejscu, gdzie przyjął chrzest Baranek Boży, który gładzi grzechy świata (J 1,29). Szczególny napływ wiernych miał miejsce w uroczystość Objawienia Pańskiego (Epifanii), kiedy Kościół, zarówno zachodni, jak przede wszy¬stkim wschodni, obchodzi pamiątkę chrztu Jezusa w Jordanie. W dzień ten nie tylko katechumeni mający przyjąć chrzest, ale cały lud, w ślad za sprawującymi liturgię kapłanami, zstępował, by zanurzyć się w uświę¬conych falach, każdy owinięty w prześcieradło, które zachowywano aż do złożenia do grobu.
Groty Qumran
Podczas gdy archeologowie interesowali się wykopaliskami w Chirbet Qumran, beduini przynieśli do Jerozolimy dalszą partię manu¬skryptów, odkrytą w odległym stąd o 18 km Wadi Murabba’at. Dokumenty zostały tam ukryte w czasie drugiego powstania żydowskiego. Wykopa¬liska podjęte w tamtejszej grocie w roku 1952 wykazały, że była ona za¬mieszkała w epoce chalkolitycznej (4000-3000), środkowego brązu (2000-1600), II żelaza (IX-VI w.) oraz w okresie rzymskim (II w. prz. Chr. -II w. po Chr.).
Wroku 1952 przebadano również wszystkie inne groty (około 20) w promie¬niu 8 km. Znaleziono w nich takie same fragmenty ceramiczne, jak w Chir¬bet Qumran. W grocie nr 3 odkryto dwa dobrze zachowane zwoje z miedzi, zapisane kwadratowym pismem hebrajskim. Dotychczas w jedenastu grotach odkryto około 000 różnych rękopisów (biblijnych i pozabiblijnych), czego około dziesięciu to zwoje kompletne, reszta zaś to fragmenty, nieraz bardzo cząstkowe. Przy Muzeum Rockefellera w Jerozolimie został stworzony międzynarodowy i międzywyznaniowy zespół uczonych pra¬cujących nad ich tłumaczeniem i publikacją.
Wadi Charrar
Również na wschodnim brzegu znajduje się wiele pamiątek. W niewielkiej odległości widoczne są ruiny kościoła bizantyjskiego, prawdopodobnie wzniesionego przez, cesarza Anastazego około roku 500, oraz ruiny kaplicy pod wezwaniem św. Marii Egipcjanki. W odległości l km stąd znajduje się wzgórze Dżabal Mar Eljas, zwane niegdyś przez bizantyjczyków Armona. Tutaj lokalizowano uniesienie Eliasza do nieba, które nastąpiło po wschodniej stronie Jordanu naprzeciwko Jerycha (2 Krl 2,4-15). Jeszcze o 1 km stąd widoczne są nieopodal źródeł znajdujących się w Wadi Charrar liczne pozostałości budowli bizantyjskich. W tym miejscu według mozaikowej mapy z Madaby znajdowała się grota Sapsafas, gdzie miał mieszkać św. Jan Chrzciciel. Niektórzy autorzy sądzą, że tutaj należy umieścić Betanię po drugiej stronie Jordanu (J 1,28), gdzie Jan Chrzciciel wydał świadectwo o Jezusie słowami : „Oto Baranek Boży, który gladzi grzech świata” (J 1,29).
Ain Dujiik
Wód miejscowego źródła używano do nawadniania ogrodów Jerycha i Archelais. Prawdopodobnie w tym miejscu wznosiło się biblijne Naaran (Joz 16,7 ; l Krn 7,28) na granicy pokoleń Beniamina i Efraima. W IV w. było jeszcze zamieszkane przez Żydów. Kwestia regularnej dystrybucji wody była wówczas przedmiotem zatargów z mieszkańcami Jerycha i mnichami laury Duka, W roku 1918 odkryto tutaj synagogę z piękną posadzką mozaikową, obecnie znajdującą się w muzeum w Jerozolimie. Mozaika przedstawia znaki zodiaku, Daniela w lwiej jamie i ozdoby geometryczne. Inskrypcje zawierają imiona dobrodziejów, którzy przyczynili się do budowy „miejsca świętego”. Niektórzy badacze wysunęli przypuszczenie, że określenie to nie oznacza synagogi, ale miejsce święte w sensie biblijnym. Miałby to być pomnik upamiętniający zjawienie się anioła Jozuemu (Joz 5,13-15). Anioł nakazał bowiem Jozuemu : „Zdejm obuwie z nóg twoich, albowiem miejsce, na którym stoisz, jest święte” (5,15). Wydaje się, że pamięć o Jozucm przetrwała w pobliskim Maqam al-Imam Ali (l km na połu¬dniowy wschód), uważanym przez mahometan za miejsce święte. Imam Ali jest bowiem muzułmańskim bohaterem, którego legenda wyposażyła w rysy historyczne Jozuego.