Pokuta
Pokuta jest jednym z sakramentów, który jest charakterystycznym dla katolików, ale oprócz tego także dla kościoła prawosławnego. Polegać będzie na wyznaniu grzechów przed osobę wierną w obliczu duchownego. Katechizm kościoła określać będzie pokutę jako sakrament w którym Jezus odpuszcza grzechy przez usta kapłana. W przypadku kościoła protestanckiego i większości jego odłamów spowiedź tego typu, czyli uszna jest odrzucana, na rzecz spowiedzi powszechnej, gdyż tylko bóg może darować grzechy, a nie druga osoba, nawet jeśli jest to kapłan. Sakrament ten przyjmowany jest nie raz w życiu lecz bardzo często, podobnie jak sakrament eucharystii. Spowiedź, czy też pokuta jest niezbędnym elementem, aby można było przystąpić z czystym sercem do komunii świętej. Nie zawsze tak było, kiedyś ludzie udawali się do spowiedzi tylko raz w życiu, było to przeważnie przed śmiercią. Historia oraz ewolucja religii jednak zmieniła ten zwyczaj i dzisiaj większość wierzących przynajmniej raz w miesiącu klęka przy konfesjonale wyznając popełnione przez siebie grzechy.
Historia sakramentu pokuty
W przypadku kościoła w czasach wczesnego średniowiecza kwestie związane z pokutą oraz praktykami pokutnymi nie była uregulowana w żaden sposób. Z czasem coraz powszechniejszy stawał się zwyczaj przystępowania do tego sakramentu raz w życiu, przeważnie przed śmiercią. Z obszarów wysp brytyjskich pochodzi natomiast praktyka pokuty wielokrotnej. Rozwój prywatnej spowiedzi, która stała się równoprawną ze spowiedzią powszechną przypada na okres trzynastego wieku i moment kiedy miejsce miał Sobór Laterański IV. W czasie tym wprowadzone zostały też obowiązujące do dzisiaj przepisy, które nakazują przystępować do spowiedzi przynajmniej raz w przeciągu roku w okresie wielkanocnym oraz wprowadzają tajemnicę spowiedzi ci. Konfesjonały, które są dzisiaj tak powszechne wprowadzono jednak dopiero w wieku szesnastym.
Częstotliwość spowiedzi
Każdy z katolików posiada obowiązek przystąpienia do spowiedzi przynajmniej jednokrotnie w każdym kolejnym roku kościelnym oraz w momencie jeśli popełnił grzech śmiertelny, czyli zaliczany do grona szczególnie ciężkich. Mimo tego w obecnej praktyce liturgicznej przyjęło się przystępowanie do spowiedzi każdego kolejnego miesiąca. W Polsce wiele osób spowiadało będzie się w pierwszy piątek nowego miesiąca. Zwyczaj ten pochodzi z tradycji przyjmowania komunii świętej, która ma być wynagradzająca właśnie w ten dzień. Wiara w to wynika z objawień świętej Małgorzaty, która ponoć od samego Jezusa miała usłyszeć, że każdy, kto przez dziewięć pierwszych piątków z rzędu przystąpi do komunii świętej nie umrze bez odpowiednich sakramentów i w stanie niełaski. Oprócz tego kościół zaleca także częstą spowiedź z grzechów lekkich dla wszystkich wierzących. Przypominał o tym między innymi pius dwunastu w jeden ze swoich encyklik. Dzięki większej częstotliwości spowiedzi człowiek staje się bardziej wyczulony na grzech, zauważa także swoje mniejsze słabości i może z nich szybciej oczyścić swą duszę. Starając się ustalić jak często spowiadają się nasi rodacy, będzie to naprawdę trudne. Wszystko zależy od wieku, płci, statusu społecznego, miejsca zamieszkania oraz wielu innych czynników. Częstotliwość spowiedzi jest o wiele większa na wsiach oraz wśród ludzi starszych jak i dzieci, które dopiero przyjęły pierwszą komunię świętą. Znajdziemy takich, którzy do sakramentu tego przystępują co tydzień oraz takich, którzy już od kilkudziesięciu lat nie klęczeli przy konfesjonale.
Tajemnica spowiedzi
Tajemnica spowiedzi zaliczana jest do elementarnego obowiązku każdego z Księży i obwarowana wieloma karami w prawie kanonicznym. Obecnie w historii nie jest szerzej znanym przypadek złamania tejże tajemnicy, chociaż z pewnością musiały mieć one kiedyś miejsce. Oprócz tego kapłan ma obowiązek zachowywać się tak, jakby dana spowiedź w ogóle nie miała miejsca. Tajemnica spowiedzi szanowana jest przez prawo większości krajów, nawet bardziej niż tajemnica lekarska. Ksiądz będzie więc zwolnionym z zeznawania faktów, których dowiedział się w momencie spowiedzi.
Spowiedź prawosławna
W przypadku prawosławia, do sakramentu pokuty przystępować będzie każdy w momencie kiedy kończy siódmy rok swojej ziemskiej egzystencji. Człowiek ponosi odpowiedzialność tylko za grzechy, które wyrządził sam osobiście. Spowiedź może mieć miejsce w dowolnych warunkach, powszechnie przyjętą jest jednak pokuta w świątyni, w momencie nabożeństwa, czy też w porach, które są bezpośrednio wyznaczane przez kapłanów, czyli tak samo jak w przypadku katolicyzmu. Osoba spowiadająca się musi wymienić swoje ogólne cechy charakteru, które są uznawane za negatywne oraz konkretne grzechy, które popełnione zostały od momentu ostatniej spowiedzi, z szczególnym naciskiem na te, które najbardziej dręczą sumienie. W tym przypadku przeważnie na początku wymieniane są grzechy przeciwko przykazaniom, błogosławieństwom. Jest to utarty zwyczaj jednak tak naprawdę kolejność nie jest obowiązkową. Po wysłuchaniu spowiedzi kapłan wygłasza napomnienia, czy też zadaje pytania, ma także możliwość wyznaczenia pokuty. Za udzielenie rozgrzeszenia i samego sakramentu mile widziana jest pokuta, jednak samo udzielanie oficjalnego wynagrodzenia jest zabronionym. W większości kościołów prawosławnych spowiedź jest obowiązkową przed eucharystią.